WTF Crypto-Anarchy??
Crypto-anarchism යනු රාජ්ය මැදිහත්වීම් වලින් පුද්ගල පෞද්ගලිකත්වය, නිදහස සහ ස්වයං පාලනය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ගුප්ත ලේඛන සහ වෙනත් තාක්ෂණයන් භාවිත කිරීම වෙනුවෙන් පෙනී සිටින දේශපාලන මතවාදයකි. ක්රිප්ටෝ-අරාජකවාදීන් විශ්වාස කරන්නේ ඔවුන්ගේ සන්නිවේදනය සහ ගනුදෙනු සංකේතනය කිරීමෙන්, අපට වාරණය, නිරීක්ෂණ සහ බදුකරණයට ප්රතිශක්තිකරණ විමධ්යගත සහ ස්වේච්ඡා සමාජයක් නිර්මාණය කළ හැකි බවයි.
ක්රිප්ටෝ-අරාජකවාදය යන පදය තිමෝති සී. මේ විසින් ඔහුගේ 1988 "ක්රිප්ටෝ අරාජික ප්රකාශනය" තුළ නිර්මාණය කරන ලද අතර එහිදී ඔහු මෙසේ ප්රකාශ කළේය.
Crypto Anarchy යනු අරාජිකත්වයේ සයිබර් අවකාශීය අවබෝධය, ජාතික සීමාවන් ඉක්මවා යාම සහ එකඟතාවයෙන් යුතුව ඔවුන් කැමති ආර්ථික විධිවිධාන කිරීමට පුද්ගලයින් නිදහස් කිරීමයි.මේ යනු සයිෆර්පන්ක් ව්යාපාරයේ නිර්මාතෘවරුන්ගෙන් කෙනෙකි, ආණ්ඩු සහ සංගතවල අධිකාරයට අභියෝග කිරීම සඳහා ගුප්ත ලේඛන සහ ඩිජිටල් මුදල් භාවිතය ප්රවර්ධනය කළ ක්රියාකාරීන් සහ හැකර්වරුන් කණ්ඩායමකි. සයිෆර්පන්ක් වලට මරේ රොත්බාඩ්, ඩේවිඩ් ෆ්රීඩ්මන් සහ සැමුවෙල් එඩ්වඩ් කොන්කින් III වැනි ලිබර්ටේරියන් සහ අරාජකවාදී චින්තකයින් විසින් බලපෑම් කරන ලදී.
ක්රිප්ටෝ-අරාජකවාදීන් විසින් දියුණු කරන ලද හෝ අනුග්රහය දක්වා ඇති සමහර තාක්ෂණයන් පහත වේ:
- පොදු යතුරු ගුප්තකේතනය: රහස් යතුරක් කලින් බෙදා නොගෙන ඕනෑම කෙනෙකුට ලබන්නාට ආරක්ෂිත පණිවිඩයක් යැවීමට ඉඩ සලසන පණිවිඩ සංකේතනය කිරීමේ ක්රමයකි.
- ඩිජිටල් අත්සන්: පොදු යතුරු ගුප්තකේතනය භාවිතයෙන් පණිවිඩයක හෝ ලේඛනයක සත්යතාව සහ අඛණ්ඩතාව තහවුරු කිරීමේ ක්රමයක්.
- නිර්නාමික නැවත තැපැල් කරන්නන්: යවන්නාගේ හෝ ලබන්නාගේ අනන්යතාවය හෝ ස්ථානය හෙළි නොකර පණිවිඩ යොමු කරන සේවාදායකයන්.
- මිශ්ර ජාල: නිර්නාමිකභාවය වැඩි කිරීමට සහ ගමනාගමන විශ්ලේෂණ වැළැක්වීමට බහුවිධ නැවත තැපැල් කරන්නන් හරහා පණිවිඩ යවන පද්ධති.
- ලූනු මාර්ගගත කිරීම: පණිවිඩ කිහිප වතාවක් සංකේතනය කර ඒවා රිලේ නෝඩ් ජාලයක් හරහා යවන තාක්ෂණයකි, ඒ සෑම එකක්ම ළූණු මෙන් සංකේතනය කිරීමේ එක් ස්ථරයක් ඉවත් කරයි.
- ටෝර්: පරිශීලකයින්ට නිර්නාමිකව අන්තර්ජාලයට ප්රවේශ වීමට සහ වාරණය මඟ හැරීමට ඉඩ සලසන ලූනු මාර්ගගත කිරීමේ ජනප්රිය ක්රියාවක්.
- PGP: පොදු යතුරු ගුප්තකේතනය භාවිතයෙන් පරිශීලකයින්ට ඔවුන්ගේ ඊමේල් සහ ලිපිගොනු සංකේතනය කිරීමට සහ අත්සන් කිරීමට හැකි මෘදුකාංග වැඩසටහනකි.
- බිට්කොයින්: ගනුදෙනු සුරක්ෂිත කිරීමට සහ ද්විත්ව වියදම් වැළැක්වීම සඳහා ගුප්තකේතනය භාවිත කරන විමධ්යගත ඩිජිටල් මුදල් ඒකකයකි.
- බ්ලොක්චේන්: මධ්යම අධිකාරියක් මත විශ්වාසය නොතබා සත්යාපනය කළ හැකි සහ වෙනස් කළ නොහැකි ආකාරයෙන් ගනුදෙනු වාර්තා කරන බෙදා හරින ලද ලෙජරයක්.
- බුද්ධිමත් ගිවිසුම්: බ්ලොක්චේන් එකක කේතනය කර නෝඩ් ජාලයක් මඟින් ක්රියාත්මක කරන ස්වයං-ක්රියාත්මක කිරීමේ ගිවිසුම්.
- විමධ්යගත යෙදුම් (DApps): අතරමැදියන් හෝ සේවාදායකයන් නොමැතිව බ්ලොක්චේන් හෝ සම-සම ජාලයක් මත ක්රියාත්මක වන යෙදුම්.
Crypto-anarchism, එහි අභියෝග සහ විවේචන නැතුවා නොවේ. ගුප්ත-අරාජකවාදීන් මුහුණ දෙන ගැටළු සමහරක් පහත වේ:
- නීතිමය අවදානම්: බොහෝ ආන්ඩු ජාතික ආරක්ෂාව, මුදල් විශුද්ධිකරණය, ත්රස්තවාදය සහ අපරාධ පිළිබඳ උත්සුකයන් උපුටා දක්වමින් ගුප්තකේතනය සහ ඩිජිටල් මුදල් භාවිතය නියාමනය කිරීමට හෝ තහනම් කිරීමට උත්සාහ කර ඇත. ක්රිප්ටෝ-අරාජකවාදීන් මෙම නීති උල්ලංඝනය කිරීම හෝ ඒවාට ප්රතිරෝධය දැක්වීම නිසා පීඩාවලට මුහුණ දීමට සිදු විය හැකිය.
- තාක්ෂණික අවදානම්: බොහෝ ගුප්ත ලේඛන පද්ධති සහ ප්රොටෝකෝල ප්රහාරවලට හෝ ඒවායේ ආරක්ෂාවට හෝ ක්රියාකාරීත්වයට හානි කළ හැකි දෝෂවලට ගොදුරු වේ. Crypto-anarchists ඔවුන්ගේ යතුරු සොරකම් කළහොත්, ඔවුන්ගේ උපාංග හැක් කළහොත් හෝ ඔවුන්ගේ ජාලවලට බාධා ඇති වුවහොත් ඔවුන්ගේ පෞද්ගලිකත්වය හෝ අරමුදල් අහිමි විය හැකිය.
- සදාචාරාත්මක අවදානම්: සමහර ගුප්ත-අරාජිකවාදීන් වංචාව, කප්පම් ගැනීම්, බ්ලැක්මේල් හෝ ප්රචණ්ඩත්වය වැනි ද්වේෂසහගත හෝ දුරාචාර අරමුණු සඳහා ඔවුන්ගේ තාක්ෂණය භාවිත කළ හැකිය. ක්රිප්ටෝ-අරාජකවාදය අන් අයට හානි කරන හෝ ඔවුන්ගේ අයිතීන් කඩ කරන ක්රියාකාරකම් සක්රීය කිරීමට හෝ පහසුකම් සැලසීමට ද හැකිය.